((قل لا اسئکم علیه اجرا الا المودة فى القربى ))
((احمد
بن حنبل )) در ((مناقب )) - ((حافظ ابن منذر)) - ((حافظ این ابى حاتم ))-
((حافظ طبرانى )) - ((حافظ ابن مردویه )) - ((واحدى مفسر)) - ((ثعلبى
مفسر)) - ((حافظ ابراهیم )) - ((بقوى مفسر)) - و ((فقیه ابن المغازلى )) از
((ابن عباس )) روایت مى کند که مى فرماید:
((لما نزلت هذه الایه ، قبل یا رسول الله من قرابنک ، هولاء الذین وجبت علینا مودتهم فقال ،: على و فاطمه وابناهما))
((بعد
از نزول این آیه از پیامبر اکرم (ص ) سؤ ال شد: خویشان نزدیک تو که مودت
آنان بر ما واجب است ، چه کسانى هستند؟ حضرت در جواب فرمود:
على (ع )، فاطمه (ع )، و دو فرزند آنها (حسن و حسین ع ).
((محب
الدین طبرى )) در ((ذخایر)) - ((زمخشرى )) در ((کشاف )) - ((حموینى )) -
در ((راید)) - ((نیشابورى )) در تفسیرش - ((ابن طلحه شافعى ))در ((مطالب
السئول )) - ((رازى )) در تفسیرش ) - ((ابوسعید)) در تفسیرش - ((ابوحیان ))
در تفسیرش - ((نسفى ))در تفسیرش - ((حافظ هیثمى )) در ((مجمع )) - ((ابن
صباغ مالکى )) در ((فصول )) - ((حافظ گنجى )) در ((کفایة الطالب )) - نیز
روایت مذکور را ذکر کرده اند.
((قسطلانى )) در ((المواهب اللدنیه )) مى فرماید:
((الزم
الله مودة قرباة کافة و بریته و فرض محبة جمله اهل بیته المعظم و ذریته .
فقال تعالى : قال لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فى القربى ))
((خداى
تعالى مودت خویشان نزدیک پیامبر(ص ) را بر همگان واجب کرده است و درباره
وجوب محبت اهل بیت معظم حضرت رسول او ذریه اوست که خدا مى فرماید:
بگو
اى پیامبر، در مقابل انجام رسالتم از شما مزدى نمى خواهم به جز مودت خویشان
نزدیکم ، روایت مذکور را ((زرقانى )) در ((شرح المواهب )) - ((ابن حجر))
در ((صواعق )) - ((سیوطى )) در ((احاءالمیت )) و در ((اتحاف )) - ((شبلنجى
)) در ((نورالابصار)) - و ((صبان )) در ((اسعاف الراغبین )) ذکر کرده اند.
در این موضوع روایت دیگرى ((حافظ ابوعبدالله ملا))در سیره اش نقل کرده است که مى فرماید:
((آن رسول الله قال : آن الله جعل اجرى علیکم المودة فى اهل بیتى و انى سائلکم غدا عنهم )) .
((رسول
خدا فرمود: بدرستکیه خداى تعالى مزد (رسالتم ) را که بر عهده شماست مودت
خویشان نزدیکم قرار داده است ، و من در روز قیامت نسبت به این مودت از شما
بازخواست خواهم کرد، یعنى آنچه در روز قیامت همه در مقابل آن مسئول هستند،
عبارت از ولایت چهارده معصوم (ع ) است که از جمله ولایت حضرت صدیقه سلام
الله علیهاست .
در روایت دیگرى ((طبرى ))، و ((ابن عساکر))، و ((حاکم
حسکانى )) در ((شواهد التنزیل )) به چند طریق از ((ابى امامه باهلى )) نقل
کرده اند که حضرت پیغمبر اکرم صلى الله علیه وآله فرمود:
آن الله خلق
الانبیاء من اشجار شتى و خلقنى من شجرة واحدة ، فنا اصلها، و على فرعها و
فاطمة لقاحها، والحسن والحسین ثمرها تعلق بغصن من اعصانهانجى ،. و من زاع
عنها هوى ولو آن عبدا عبدالله بین الصفا و المروة الف عام ثم عام ثم الف
عام ثم لم یدرک صحبتنا، اکبه الله على منخریه فى النار ثم تلى : قل لا
اسالکم علیه اجرا الا المودة فى القربى ))
بدرستیکه خداى تعالى نهال
وجود پیامبر آن را متفاوت متفرق آفرید، ولى درخت وجود من را جداگانه ،
واحد، و منحصربفرد خلق فرمود. من خود استقلال دارم ، کسى در اصالت وجود من
شریک من نیست ، من اصل آن درختم ، على (سلام الله علیه )، ساقته آن ، فاطمه
(ع ) لقاح (مایه بارورى آن ) و حسن (ع ) و حسین (ع ) میوه هاى درخت وجود
من هستند، هر کس شاخه اى از شاخه هاى آن درخت را دستاویز خود کند نجات
یافته است و هر کس از آن دور شود به گمراهى افتد و اگر بنده اى از بندگان
خدا سه هزار سال بین صفا و مروه خدا را عبادت کند ولى صحبت ما پنج تن را
درک نکرده باشد خداى تعالى او را به رو در آتش افکند، سپس پیامبر اکرم (ص )
این آیه را تلاوت فرمود:
((قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فى القربى ))
این مودت ، همان است که در آیه شریفه دیگر بنام ((حسنه )) عنوآن شده است که خداى مى فرماید:
((و من یفترف حسنه نزد له حسنا))
((هر کس حسنه اى را بدست آورد، ما (عاقبت ) بخیرى را براى او مى افزائیم )) که مراد از حسنه در اینجا مودت است .
چنان که ((احمد بن حنبل )) و ابوحاتم )) از ((ابن عباس ))روایت مى کنند که مراد از ((حسنه )) در آیه مذکور مودت آل محمد(ص ) است .
((حافظ ابوالشیخ ابن حبان )) در کتاب ((الثواب )) از ((واحدى )) روایتى از امیرالمؤ منین سلام الله علیه نقل مى کنند آن حضرت فرمود:
((فینا
آل حم آیه لا یحفظ مودتنا الا کل مومن ، ثم قرا امیرالمؤ منین سلام الله
علیه : قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فى القربى ))
در قرآن آیه اى
است که درشان ما (آل حم ) است ، و مودت ما را نگهدارى نمى کند، مگر کسى که
مؤ من است . (یعنى هر کس مودت آل محمد(ص ) را محافظت نکند مؤ من نیست ، و
از او سلب ایمان مى شود) و سپس امیرالمؤ منین سلام الله علیه آیه :
((قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فى القربى ))
را قرائت فرمود.
منبع: فاطمة الزهرا علیهاسلام تألیف علامه امینی